Autor
Koprowski, Marek A. (1947- )
Tytuł
Akcja "Wisła" : krwawa wojna z OUN-UPA
ISBN
978-83-7674-544-2 : zł 39,90
Miejsce wydania
Zakrzewo :
Wydawnictwo
Wydawnictwo Replika,
Objętość
380 s., [24] s. tabl. :
Hasła przedmiotowe
Ukraïnsʹka povstansʹka armii︠a︡ History.
Ukra~:ins'ka Povstans'ka Armi~1a a Polska
Ukraińska Powstańcza Armia (UPA)
Organizaci~1a Ukra~:ins'kih Nacionalistiv a Polska
Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów (OUN)
Akcja "Wisła" (1947-1950)
Ukrainians History 20th century. Poland
Wojna 1939-1945 r. martyrologia Polska
Polska polityka wewnętrzna 20 w.
Mniejszości narodowe 1944-1956 r. Polska
Ukraina a Polska 1939-1945 r.
Wysiedlanie 1944-1956 r. Polska
Repatriacja 1944-1956 r. Polska
Ukraina a Polska 1945-1985 r.
Polska a Ukraina 1939-1945 r.
Polska a Ukraina 1944-1956 r.
Informacje dodatkowe
Bibliogr. s. 371-380. Bibliogr. s. 371-380.
Bibliografia na stronach 516-[523]. Indeks.
Streszczenie
Ostatni akt krwawych zmagań polsko-ukraińskich. Fakty, opinie, polemiki, kontrowersje. W 1943 r. rozpoczęły się czystki etniczne na Wołyniu. Niniejsza książka dowodzi, że stojąca za nimi Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów, podobnie jak tamtejsi komuniści, również po wojnie dążyła do opanowania części wschodnich ziem Polski, stanowiąc realne zagrożenie dla integralności kraju. W efekcie, na przełomie lat 1946-47, sytuacja w południowo-wschodniej Polsce daleka była od stabilizacji. Wsie ukraińskie w dalszym ciągu stanowiły zaplecze UPA. Najgorzej było w Bieszczadach i na Pogórzu Przemyskim, gdzie działaniom OUN-UPA sprzyjał górzysty, silnie zalesiony teren, słabo rozwinięte sieci dróg, a także mała liczba ośrodków miejskich i garnizonów wojskowych. Doraźne działania Wojska Polskiego i Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego nie przyniosły oczekiwanych efektów. Zdecydowano więc o połączeniu zmasowanej operacji przeciwko oddziałom UPA z przesiedleniem ludności ukraińskiej na Ziemie Zachodnie i Północne. W tym celu powołano Grupę Operacyjną "Wisła". Wokół jej działań, jak i całej operacji, narosło mnóstwo pytań i kontrowersji. Wciąż toczy się wiele polemik. Historycy ukraińscy dążą do wyizolowania jej z całego procesu dziejowego lat czterdziestych i stosunków polsko-ukraińskich. Nazywają "zbrodnią komunistyczną", "czystką etniczną", a nawet ludobójstwem. Tymczasem koncepcja akcji "Wisła" powstała na bazie prawa przedwojennego i nie miała nic wspólnego z komunizmem. Nie jest prawdą,
Kres krwawych walk z OUN-UPA Operacja "Wisła" stanowiła ostatni akt dramatu zmagań, które ukraińscy nacjonaliści rozpoczęli w 1943 r., dokonując ludobójstwa Polaków na Wołyniu. Dążyli oni do opanowania części ziem Polski. To samo stanowisko zajmowali ukraińscy komuniści. OUN-UPA w walce z państwem polskim odniosły szereg sukcesów. Uciekając się do różnych metod, udało się im ograniczyć przesiedlenia ludności ukraińskiej na Ukrainę. Pozostali nadal jednak wspierali działania UPA, która czuła się bezkarna. Dla wszystkich stało się oczywiste, że bez całkowitego przesiedlenia Ukraińców i pozbawienia OUN-UPA zaplecza nie da się ustanowić trwałego pokoju w południowo-wschodniej Polsce. I właśnie ta operacja przeszła do historii jako powszechnie znana Akcja "Wisła". Trzon książki stanowi zbiór analiz prof. dra hab. Władysława Filara, uznanego eksperta ds. stosunków polsko-ukraińskich i autora wielu publikacji z tego zakresu. Część druga zawiera relacje żołnierzy Wojska Polskiego, biorących udział w tamtych wydarzeniach. W części trzeciej czytelnik znajdzie sylwetki niektórych dowódców UPA i działaczy OUN, splamionych polską krwią i walczących o oderwanie od Polski tzw. Zakerzonia. Dla Ukraińców są to bohaterowie, dla Polaków ? niekoniecznie. Książka zawiera też bogaty zestaw zdjęć archiwalnych, obrazujących działalność OUN-UPA, udostępnionych przez Muzeum Historyczne w Sanoku oraz pochodzących z prywatnych zbiorów prof. Władysława Filara. Marek Koprowski jest jednym z najciekawszych
100
%a Koprowski, Marek A.
%d (1947- )
245
%a Akcja "Wisła" :
%b krwawa wojna z OUN-UPA /
260
%a Zakrzewo :
%b Wydawnictwo Replika,
%c cop. 2016.
300
%a 380 s., [24] s. tabl. :
%b il. ;%b il. ;
%c 21 cm.
504
%a Bibliogr. s. 371-380.%a Bibliogr. s. 371-380.
504
%a Bibliogr. Indeksy.
504
%a Bibliografia na stronach 516-[523]. Indeks.
520
%a Kres krwawych walk z OUN-UPA Operacja "Wisła" stanowiła ostatni akt dramatu zmagań, które ukraińscy nacjonaliści rozpoczęli w 1943 r., dokonując ludobójstwa Polaków na Wołyniu. Dążyli oni do opanowania części ziem Polski. To samo stanowisko zajmowali ukraińscy komuniści. OUN-UPA w walce z państwem polskim odniosły szereg sukcesów. Uciekając się do różnych metod, udało się im ograniczyć przesiedlenia ludności ukraińskiej na Ukrainę. Pozostali nadal jednak wspierali działania UPA, która czuła się bezkarna. Dla wszystkich stało się oczywiste, że bez całkowitego przesiedlenia Ukraińców i pozbawienia OUN-UPA zaplecza nie da się ustanowić trwałego pokoju w południowo-wschodniej Polsce. I właśnie ta operacja przeszła do historii jako powszechnie znana Akcja "Wisła". Trzon książki stanowi zbiór analiz prof. dra hab. Władysława Filara, uznanego eksperta ds. stosunków polsko-ukraińskich i autora wielu publikacji z tego zakresu. Część druga zawiera relacje żołnierzy Wojska Polskiego, biorących udział w tamtych wydarzeniach. W części trzeciej czytelnik znajdzie sylwetki niektórych dowódców UPA i działaczy OUN, splamionych polską krwią i walczących o oderwanie od Polski tzw. Zakerzonia. Dla Ukraińców są to bohaterowie, dla Polaków ? niekoniecznie. Książka zawiera też bogaty zestaw zdjęć archiwalnych, obrazujących działalność OUN-UPA, udostępnionych przez Muzeum Historyczne w Sanoku oraz pochodzących z prywatnych zbiorów prof. Władysława Filara. Marek Koprowski jest jednym z najciekawszych
520
%a Ostatni akt krwawych zmagań polsko-ukraińskich. Fakty, opinie, polemiki, kontrowersje. W 1943 r. rozpoczęły się czystki etniczne na Wołyniu. Niniejsza książka dowodzi, że stojąca za nimi Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów, podobnie jak tamtejsi komuniści, również po wojnie dążyła do opanowania części wschodnich ziem Polski, stanowiąc realne zagrożenie dla integralności kraju. W efekcie, na przełomie lat 1946-47, sytuacja w południowo-wschodniej Polsce daleka była od stabilizacji. Wsie ukraińskie w dalszym ciągu stanowiły zaplecze UPA. Najgorzej było w Bieszczadach i na Pogórzu Przemyskim, gdzie działaniom OUN-UPA sprzyjał górzysty, silnie zalesiony teren, słabo rozwinięte sieci dróg, a także mała liczba ośrodków miejskich i garnizonów wojskowych. Doraźne działania Wojska Polskiego i Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego nie przyniosły oczekiwanych efektów. Zdecydowano więc o połączeniu zmasowanej operacji przeciwko oddziałom UPA z przesiedleniem ludności ukraińskiej na Ziemie Zachodnie i Północne. W tym celu powołano Grupę Operacyjną "Wisła". Wokół jej działań, jak i całej operacji, narosło mnóstwo pytań i kontrowersji. Wciąż toczy się wiele polemik. Historycy ukraińscy dążą do wyizolowania jej z całego procesu dziejowego lat czterdziestych i stosunków polsko-ukraińskich. Nazywają "zbrodnią komunistyczną", "czystką etniczną", a nawet ludobójstwem. Tymczasem koncepcja akcji "Wisła" powstała na bazie prawa przedwojennego i nie miała nic wspólnego z komunizmem. Nie jest prawdą,
610
%a Ukraïnsʹka povstansʹka armii︠a︡
%x History.
610
%a Organizaci~1a Ukra~:ins'kih Nacionalistiv
%x a Polska
610
%a Ukra~:ins'ka Povstans'ka Armi~1a
%x a Polska
610
%a Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów (OUN)
610
%a Ukraińska Powstańcza Armia (UPA)
650
%a Akcja "Wisła" (1947-1950)
650
%a Operation Vistula, 1947
650
%a Ukrainians
%x History
%y 20th century.
%z Poland
650
%a Polityka zagraniczna
650
%a Wojna 1939-1945 r.
%x martyrologia
%z Polska
651
%a Ukraine
%x Relations
%z Poland
651
%a Poland
%x Relations
%z Ukraine
651
%a Polska
%x polityka wewnętrzna
%y 20 w.
651
%a Mniejszości narodowe
%y 1944-1956 r.
%z Polska
651
%a Wysiedlanie
%y 1944-1956 r.
%z Polska
651
%a Ukraina
%x ludność
%y 20 w.
651
%a Repatriacja
%y 1944-1956 r.
%z Polska
651
%a Polska
%x a Ukraina
%y 1939-1945 r.
651
%a Polska
%x a Ukraina
%y 1944-1956 r.
651
%a Ukraina
%x a Polska
%y 1939-1945 r.
651
%a Ukraina
%x a Polska
%y 1945-1985 r.
710
%a Wydawnictwo Replika
920
%a 978-83-7674-544-2 : zł 39,90